De verrassing in Calgary; Limburgse Schaatsvriend Ton van Helden derde op WK Masters Sprint

Door Ton van Helden

Het is anderen eerder overkomen. De Noorse rijdster Renate Jeppsson zelfs al vier keer. De koffer met je schaatsen komt niet aan in de plaats waarheen je bent gevlogen voor deelname aan een titeltoernooi voor masters. Minstens een halfuur drentel ik steeds nerveuzer om de bagagetransportband op het vliegveld van Calgary, Canada. Mijn gedrag trekt de aandacht van een beveiligingsbeambte. Terwijl hij mijn officiële documenten nauwgezet doorneemt, hengelt hij naar de inhoud van mijn luggage. Drugs soms? Nee, man, mijn schaatsen!
 

Ik stuif naar de KLM-desk. Of zij opheldering kunnen verschaffen. “Van Helden zei u? Helaas, die is achtergebleven op Schiphol. Dat spijt ons.” Of ik de enkele, nog niet-ingevulde vragen op het formulier wil beantwoorden en ondertekenen. Ze zullen hun best doen om met de volgende vlucht alsnog mijn suitcase hierheen te krijgen. Maar een garantie kunnen ze niet geven. De dag erna halverwege de middag het verlossende telefoontje. De koffer is gearriveerd en meegegeven aan de koerier. Vanaf halfzes kan ik die verwachten. Shit, zelfs de laatste trainingsperiode in de Olympic Oval op deze donderdag kan ik vergeten.

Vrijdag nog altijd geen koffer. Dus ook geen medicijnen, scheerapparaat, (sport)kleding, verzorgingsspullen. Ik beweeg hemel en aarde om via de serviceafdeling van ‘onze nationale trots’ te achterhalen wanneer die dan wel zal worden bezorgd. Vergeefs. Zaterdagmorgen in alle vroegte wandel ik naar de ijsbaan om mij af te melden voor de Time Trials. Op de campus van de universiteit, waar het schaatscomplex met the fastest ice in the world deel van uitmaakt, huppelen sneeuwhazen voor mij uit. Dat kalmeert mij wonderlijk genoeg eindelijk. In de hal is nog niemand van de organisatie aanwezig. Op de terugweg verdwaal ik in het donker. Deze winter lijkt alles tegen te zitten. Om half acht kom ik de lobby van het hotel min of meer strompelend binnen, van pure vermoeidheid. De receptionist wenkt me en zegt aarzelend: “Ik denk dat het uw koffer is die net is gebracht”.

Tijdens het ontbijt besluit ik alsnog mee te doen. Anders rijg ik nog een dag aan de zes na het NK waarop ik al niet heb kunnen schaatsen. Aanvankelijk had ik dat afgedaan als gekkenwerk. Dit ijs is anders, weet ik uit vroegere ervaringen. Het vergt tijd om ermee om te leren gaan. De paar ritten op de 3 en 5 km vóór de 500 m redden mij. Ik kan zowaar enkele rondjes voorzichtig inrijden. De 500 gaat in 50,66. Zes honderdste boven mijn snelste seizoentijd. De 1500 in 2.32,63. Bijna vijf seconden rapper dan in Heerenveen. De snelste tijd zelfs sinds mijn terugkeer in het wedstrijdschaatsen vijf jaar geleden. Eigenlijk wilde ik onder de 2.30. Maar dat blijkt nu een onmogelijke opgave. De dagen erna als ik heb afgerekend bij een van de meisjes van de frontdesk en er een hartelijk ‘have a nice skate’ klinkt, ben ik kinderlijk blij. Weer gewoon schaatsen, heerlijk.

Zaterdag 29 februari. Eerste dag van het WK sprint, officieel aangeduid als International Master Sprint Games. De Japanner Tsuneyuki Tominari is mijn tegenstander op de 500 m. Wat ik verwacht had, komt uit. Ik heb niets aan hem. Met een loom gevoel glij ik ruim voor hem naar 50,60. Daarmee krab ik een honderdste van mijn snelste tijd in dit seizoen tot dan toe. Enkele ritten na die van mij gebeurt er iets dat gevolgen kan hebben voor het eindklassement. Wibe Veenbaas, een van de favorieten voor de eindzege in onze leeftijdsklasse M70, gaat in de tweede bocht onderuit. Ik sta er bijna met mijn neus bovenop. Op dit ijs moet je achterop blijven zitten. Doe je dat niet, dan ‘hapt’ de punt van je schaats bijna gretig in het harde ijs waar je desondanks veel grip op hebt door het broze toplaagje.

Opnieuw een Japanner naast mij op de tweede afstand (1000 m), Jiro Kimura. Ik probeer uit alle macht met hem mee te gaan. Dat lukt van geen kant: 1.32,90 tegen 1.40,50. De laatste ronde kom ik bijna niet door. Zo kapot zit ik. Schrale troost, ik verbeter mijn snelste seizoenstijd met 0,69 seconde.

Pas vlak voor het begin van de tweede wedstrijddag krijg ik de bevestiging dat ik derde sta in het tussenklassement. Het maakt mij onrustig. Voormalig clubgenoot Wibe, al eerder deze winter nationaal en wereldkampioen allround geworden, is furieus aan een inhaalrace begonnen.

Die zondag tref ik op beide afstanden wederom een schaatser uit het land van de rijzende zon. Het is Shiguru Ikeda, die strijdt bij de M65. Hij wint de eerste ronde ruim van mij: 47,27 tegen 50,22. Toch, opnieuw een verbetering van mijn snelste seizoenstijd: 0,38 seconde eraf. Op de afsluitende kilometer kom ik in de buitenbaan moeizaam op gang. Ikeda flitst onder mij door en zit na anderhalve ronde al ruim veertig meter voor mij. Het gaat zo beroerd dat coach Monique Vergeer overweegt om de tussentijden maar niet te laten zien, zal ze na afloop bekennen. En dan, nog voor het ingaan van de laatste ronde, ben ik ineens los. Kan ik dynamisch schaatsen. Ikeda heb ik zelfs nog bijna te pakken. Zijn tijd 1.42,24. Die van mij 1.42,54.

Het WK zit erop en daarmee voor mij tevens dit wedstrijdseizoen. Een sterk gevoel van teleurstelling beheerst me. Vreemd. Voor het tweede jaar heb ik mij weten te plaatsen bij de snelste acht voor het NK Allround & Afstanden en ook buiten de landsgrenzen zelfs meer dan aardige klasseringen behaald. Ondanks de narigheid met het klapmechanisme tijdens een race in Thialf, de verkeerde plaatsing van de nieuwe icons – ontdekt door medeschaatser Twan den Braber en door hem verholpen –, de buitensporige, risicovolle bloeduitstorting in het linkeronderbeen dat wanstaltig opzwol en bijna kookte van de hitte vlak voor de Master Sprint Classics. Tijdens dat toernooi in Inzell en de daaropvolgende Winter World Master Games in Innsbruck, waaraan ruim 3100 atleten in twaalf sporten deelnamen, en het WK Masters Allround in Collalbo heb ik met soms nauwelijks te verdragen pijnen moeten schaatsen. Bij terugkomst van deze drie weken durende tournee een hinderlijk griepje als uitsmijter. Ik moet tevreden zijn, en toch… Waarom niet dat beoogde sprongetje voorwaarts gemaakt? Waarom niet als voorgaande seizoenen onder de 50 en 1.40 gekomen? Als enige zit ik na het WK sprint nog geruime tijd in de voor de atleten gereserveerde ruimte. Peinzend en piekerend, met vragen waarop ik nog geen antwoord heb gevonden.

Op Twan na is iedereen al terug naar de hotels, om zich klaar te maken voor het closing banquet, victory ceremony en het slotfeest die avond. Samen wandelen we naar het infobord om te zien of er al eindklassementen zijn voor de Men 65-90 jaar. Het is even puzzelen, maar dan stel ik vast dat ik derde ben geworden. ’s Avonds als de zware bronzen medaille om mijn nek hangt, geloof ik het pas echt.

Maandagnacht in het vliegtuig terug naar Nederland loopt Gerdien Meijer, kersvers wereldkampioen bij de vrouwen 55 jaar, mét drie wereldrecords: 42,35, 1.23,76 en puntentotaal 169,560, door het met gedempt licht beschenen gangpad naar achteren. Eerst kroelt ze de slapende Wibe, de verliezer, die zijn val nog niet heeft verwerkt, met haar vingers even door het haar. Dan ervaar ik die uiting van begripvolle genegenheid als haar warme vingers ook mijn haren beroeren. Er overspoelt me een zalig vredig gevoel. Ik kan het loslaten. Niet eerder heb ik zoveel tegenslag en misère moeten trotseren, maar nu kan ik het achter mij laten. Nu is het karwei klaar. Het is goed zo.

Mijn klasseringen 2029-2020 (H70 c.q. M70)

- GK Pure Sprint, Breda: 2e
- GK Sprint, Eindhoven: 8e (masters)
- Dutch Masters Cup, Heerenveen, Enschede, Leeuwarden: 46e van de 97 deelnemers (2e, H70)
- International Master Sprint Classics, Inzell: 5e 
- ‘Olympische Winterspelen voor Masters’ WWMG, Innsbruck:
500: 7e
1000: 6e
1500: 7e
3000: 8e
- ‘WK Allround’, Masters’ International Allround Games, Collalbo: 10e
- NK Masters Allround, Utrecht: 6e, officieel 5e (vergissing?)
- NK Masters Afstanden, Utrecht:
500: 7e
1000: 5e
1500: 6e
3000: 4e
- International Masters Sprint Games, Calgary: 3e
 
Mijn tijden: https://speedskatingresults.com/index.php?p=17&s=3490
Livestream WK Masters Sprint: https://www.schaatscircuit.nl/livestream-msg2020/
Of via YouTube: https://www.youtube.com/user/theolympicoval?fbclid=IwAR3_sxB0NbHUvvU_zgA--FCcz9DxLmL-e2Igd9M8QHrMnLidshxiyXupyXQ

Foto’s:
Huldiging leeftijdsklasse M70: kampioen John Diemont (USA), 2. Jiro Kimura (Japan) (links), 3. Ton van Helden (NED). Foto’s: Harry Pardijs
Overzicht medailles International Master Sprint Games 2020, Calgary.
Ton in actie tijdens NK Allround & Afstanden in Utrecht, medio februari 2020. Foto: Bert Blok

 

Nieuws Overzicht